İŞ GÜVENLİĞİ UZMANININ İLK OLARAK YAPMASI GEREKENLER
Hepimiz belirli meslek gruplarından geliyoruz. Bakanlığın açmış olduğu sınavı kazandık. İş Güvenliği Uzmanı Sertifikasını aldık. Peki şimdi ne yapmamız gerekir? İş tecrübemiz kimimizin var, kimimizin yok. Zaten İş Tecrübesi olanlar B sınıfı veya A sınıfı oldular. Fakat İş güvenliği Uzmanlığı yeni yeni oturmaya başlayan bir meslek olduğu için uzmanlar ilk olarak ne yapacaklarından çok emin olamıyorlar. Bu yazımızda ‘İş Güvenliği Uzmanlığı’nı meslek olarak benimseyenlerin ilk olarak yapması gerekenleri, sorumlu olduğu firmaya gittiklerinde neler yapacakları, nelere dikkat edeceklerini kısaca açıklayacağız.
Her şeyden önce İş Güvenliği Uzmanlığı yapacağımız müessesenin E-Devlet üzerinde tanımlı olması karşılıklı sözleşmelerin imzalanması gerekir. Firmaya gitmeden önce ‘İş Güvenliği Uzmanının Görev Yetki ve Sorumlulukları Hakkındaki Yönetmelik’ tekrardan okunarak hazmedilmelidir.
Bu Yönetmelikteki 9 Madde İş Güvenliği Uzmanının görev ve sorumluluklarının kısa bir özetidir. 9. Madde der ki; “bir İş Güvenliği Uzmanı; çalışma ortamı gözetimi, rehberlik, risk değerlendirmesi, eğitim, kayıt, bilgilendirme ve ilgili birimler ile işbirliği içide çalışmalar yapmakla yükümlüdür.”
Tüm bunlar yürütülürken firmanın ana faaliyet konusu ile ilgili mevzuat varsa; elle taşıma, basınçlı kaplar, yangın, büyük endüstriyel kazalardan korunma, kaldırma araçları gibi mevzuatlar hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Bütün bunlar sözleşme yaptığımız işyeri ile ilgili hazırlık aşamasında yapacaklarımız, ön fizibilite çalışmalarımızdı. Şimdi sahada işyerine gidince neler yapmalı ve nelere dikkat etmeliyiz? onları sıralayalım. Firmaya ilk gittiğimizde yetkililer ile tanışmadan sonra, fiziki olarak gözlem yapılması gerekmektedir. Kabaca eksiklerin neler olduğu, çalışanların davranışları, tehlikeli durumlar gözlenmelidir.
İlk Saha gözlemi, işletmenin sorumlu olduğu bütün alanlarda yapılmalıdır. Daha sonraki gözlem işyerinde işin yürütülmesi aşamalarına hakim bir çalışanın nezaretinde yapılmalıdır. Bu esnada yanımızda işyeri yerleşim planı bulunursa, üzerine küçük notlar almak ve daha sonra hatırlamak açısından yardımcı olur. İşyerinin faaliyet alanıyla birlikte tehlike sınıfı gözönüne alınarak özel risk gruplarına giren(engelli, bayan veya genç çalışan) olup olmadığı gözlenmeli, eğer varsa uygun işler de çalıştırılıp çalıştırılmadığı kontrol edilmelidir. Eğer firmada tam zamanlı çalışıyorsanız çalışmalarınızı iş sağlığı ve güvenlik birimi dahilinde yürüteceksiniz.
Kısmi zamanlı çalışmalarda bulunuyorsanız da çalışan kişi sayısı ile orantılı çalışmalarınızı yürütebileceğiniz mevzuata uygun bir yer gösterilmelidir. Sorumlu olduğunuz işyerinde çalışan sayısı elli(50) kişi ve üzerindeyse yönetmelik gereği İSG Kurulu oluşturmanız gerekmektedir.
İSG Kurulunun detayları kimlerin katılacağı, başkanın, sekterin kimlerin olacağı gibi konuları ilgili yönetmelikten inceleyebilirsiniz. Fizibilite çalışmalarına devam edip;
• Makine Parkı içeriği ve yerleşim planı
• Kullanılan el aletleri ve özel aparatlar
• Üretimde ham madde olarak veya yan işlerde kullanılan kimyasal listesi ve MSDS formları
• Vinç, forklift ve benzeri taşıma kaldırma araçları listesi
• Yangın ile mücadele/önleme araçları donanım listesi
• Kompresör ve benzeri ekipmanların listesi gibi bilgileri topladıktan sonra;
• Makinelerin yerleşimi tehlike oluşturuyor mu?
• Makineler Makine Emniyeti Yönetmeliği’ne uygun mu?
• Makinelere ait periyodik bakım çizelgeleri mevcut mu?
• Bakımlar düzenli olarak yapılıp, formlara işleniyor mu?
• Makine güvenlik ve kullanım talimatları mevcut mu? Görünür biçimde hazır tutuluyor mu?
• Kişisel koruyucu donanım kullanılıyor mu? Gerekli işaretlemeler mevcut mu?
• Elektrik, doğalgaz, havalandırma ve benzeri tesisat uygun mu? Gerekli topraklamalar yapılmış mı? Katodik koruma gereken durumlarda ölçümler düzenli olarak yapılıyor mu?
• Acil durumlar için kaçış yolları, aydınlatma, uyarı sistemi ve işaretleme mevcut mu? Müdahale noktalarında gerekli ekipmanlar mevcut mu? • Makine ve el aletleri amacına uygun kullanılıyor mu?
• Mevcut kimyasallar için MSDS (Malzeme Güvenlik Bilgi Formları) bulunuyor mu?
• Vinç, forklift gibi taşıma kaldırma araçlarının bakım ve muayeneleri yapılmış mı? Kayıtlı mı?
• Kompresör ve benzeri yan unsurların yerleşimi doğru mu? Muayeneleri yapılmış mı?
• Gerekli görülen noktalarda toz, gürültü ve benzeri ölçümler yapılmış mı?
• Tuvalet, banyo ve mutfak gibi kapalı hacimler insan sağlığı açısından uygun mu? İşyeri hijyeni konusunda gerekli çalışmalar yapılmış mı?
• Daha önce iş kazası olmuş mu? Nerede? Nasıl? Niçin? Ne zaman? Kim tarafından?
• Kaza ve Ramak kala kaza tutanakları tutuluyor mu? (Özellikle eski kazalar ve ramak kala kazalar hakkında bilgi toplamak çok önemli!)
• Çalışanların mesleki eğitim ve formasyonları hakkında gerekli faaliyetler yürütülmüş mü?
• Çalışanların muayene ve sağlık raporları düzenli saklanıyor mu?
• Mesleki hastalıklar konusunda problemi olan çalışanlar var mı?
gibi sorular, toplanan bilgiler, saha gözlemleri yardımıyla mevzuata uygun “Risk Değerlendirmesi” yapmak. Toplanan bilgiler yardımı ile “Yıllık Çalışma Faaliyet Planı”, “iSG Politikası”,”Acil Durum Eylem Planı” oluşturulmasını sağladıktan sonra; bu raporları işveren, işveren vekiline sunup,bilgilendirme yapmamız gerekmektedir. Bu aşamalardan sonra çalışanların; Temel İş Sağlığı Güvenliği, İş Başı Eğitimleri, Mesleki Eğitimleri gibi eğitimlerini tamamlamalarına, Kişisel koruyucu donanımlar(KKD)ın seçimi, kullandırılması, eğitimleri ve benzeri faaliyetlerde yardımcı olmamız gerekmektedir. Kurumun “Onaylı Defter(Öneri Defteri)” temin etmelerini sağlamalıyız.
Bu deftere yapılması gerekenleri, eksik gördüğümüz, risk oluşturabilecek, kötü sonuçlar doğurabilecek durum veya olayları TAVSİYE şeklinde yazabiliriz. Eğer işyerinde İSG Kurulu oluşturduysak kurulda alınan kararları yazmak için “Kurul Karar Defteri” yine işyerinin temin etmesini sağlamamız gerekmektedir. Evraklarımızı hazırlayıp, çalışanların eğitimlerini tamamladıktan sonra “Saha denetimleri(gözlemleri)” ile çalışanların, işletmenin, işveren veya işveren temsilcisinin İSG Çalışmalarına verdikleri tepkileri gözlemleyip, yerinde ikazlar ile İSG Çalışmalarını desteklemeliyiz.
Bütün yıl boyunca yapılan İSG Çalışmalarından sonra Yönetmelikte örneği mevcut olan “Yıllık Değerlendirme Raporu”nu İşyeri Hekimi ile birlikte oluşturarak ilgili birimleri iletmemiz gerekmektedir. Özet olarak yukarıda bahsettiğimiz konulara dikkatli ve özenli bir biçimde yaklaşıp, uygular, bunları da mevzuatlarla desteklersek; gerekli İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin alınmasını sağlayıp, muhtemel riskleri en aza indirgemiş oluruz.
Fatih KURTULMUŞ
İş Güvenliği Uzmanı, Kimyager
Yorum yapılmamış