Ülkemizde Yaz aylarının gelmesiyle birlikte sıcaklar aşırı artmış ve bununla birlikte işyeri ve depo yangınları, orman ve kuru ot yangınları, ayrıca inşaatlarda iş kazaları da artış göstermeye başlamıştır. Sıcak ve nemli koşullarda açık havada herhangi bir çalışan bu hastalıktan etkilenebilmektedir. Özellikle ağır işlerde, hantal koruyucu kıyafet ve ekipman kullanarak çalışanlar daha fazla risk altındadırlar. Hava sıcaklığı nemle birlikte arttığında sağlık üzerinde olumsuz etkilere neden olur ve sıcak havalarda iş sağlığı ve güvenliğine aykırı unsurlar ortaya çıkar. Özellikle; 65 yaş ve üzeri yaşlılar, aşırı kilolular, açık alanda çalışanlar, kronik hastalığı olanlar (Şeker hastalığı, kalp ve damar hastalıkları, beyin ve damar hastalıkları, böbrek hastalıkları), sürekli ilaç (Özellikle tansiyon düşürücü, idrar söktürücü, depresyon ve uyku ilaçları) kullananlar, alkol ve madde bağımlıları tehlike altındadırlar.
Özellikle ofis ortamında yada ısı gerektiren kapalı yerlerde çalışırken ve benzer tehlikelerde çalışanlar için hava sıcaklığı ile birlikte iş sağlığı ve güvenliğine aykırı durumlar oluşmaktadır. Yüksek hava sıcaklıkları, radyant ısı kaynakları, yüksek nem oranı ya da yorucu fiziksel aktiviteleri içeren operasyonlar, ısı ile ilgili hastalığa neden olma potansiyeline sahiptir.
Sıcaklığın getirdiği yorgunluk, sıcak çarpması dahil olmak üzere ısı ile ilgili hastalıklar, sıcaklıklara uzun süreli veya yoğun maruz kalmadan kaynaklanır. Vücudunuz aşırı sıcağında kendini soğutmaya çalışırken, cildinizin yüzeyine kan akar ve sonuç olarak daha az kan beyninize, kaslarınıza ve diğer organlarınıza ulaşır. Bu, hem fiziksel gücünüze hem de zihinsel kapasitenize engel olabilir ve doğru bir şekilde belirlenmez ve tedavi edilmezse ölüme yol açabilir.
Sıcaklığa Bağlı Hastalıklardan En Çok Etkilenen Meslekler
inşaat, nakliye, tarım, asfalt bakım temizliği vb. Bunlarla birlikte peyzaj ve belediye hizmetleri, karayolu taşımacılığı, su taşımacılığı, petrol, yol, su, kanalizasyon borulama faaliyetlerinde çalışanlar da yüksek risk altındadır. Özellikle belirtmek isteriz ki her sektörde olduğu gibi Turizm sektörü gibi bacasız sanayimizde gece gündüz çalışan tüm çalışanlar için risk faktörü yüksektir ve yaz aylarında muhakkak özel önlemler alınmalıdır.
Sıcak Havalarda İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemleri
Çalışanlarınız uzun süreli ve yoğun bir ısıya maruz kalıyorsa, uygun korumayı sağlamalı ve iş kazalarını önlemek için gerekli adımları atmalısınız. Sıcak havalarda iş sağlığı ve güvenliği önlemleri aşağıdaki gibidir.
1) Çalışanları gevşek, nefes alabilen ve açık renkli giysiler giymeye teşvik edin.
2) Tutarlı vücut sıcaklıklarını korumak için soğutma yeleği gibi ekipman sağlayın.
3) İşçilerin mola alanlarına yakın yerlerde soğuk su kaynakları oluşturun.
4) İşçilerin güneşten ve ısı maruziyetinden kurtulması
için gölgeli alanlarda veya klimalı odalarda kısa kısa molalar
vermelerini sağlayın
Aşırı Sıcaklarda Yaşanabilecek Sağlık Problemleri
Yoğun veya uzun süreli sıcağa maruz kalan çalışanlar ısı ile ilgili hastalığa karşı hassastır ve aşağıda sıralanan semptomların bir kısmı açığa çıkabilir.
-Baş ağrısı
– Baş dönmesi
– Bilinç Kaybı
– Ruh hali değişimi
– Hızlı kalp atışı
– Koyu sarı idrar (dehidrasyon)
– Cilt kızarıklığı
– Şişmiş dudaklar
– Üşümeler
Çalışanlar bu semptomları nasıl tanımlayacakları ve bu semptomları yaşayan birilerini gördüklerinde ne yapmaları gerektiği konusunda eğitilmelidir.
Sıcak havalardan korunma önlemleri nelerdir ?
⇒ Günün en sıcak saatlerinde mecbur kalınmadıkça doğrudan güneşin altına çıkılmamalıdır. Günün en sıcak saatleri bulunduğunuz bölgeye göre farklı olabilir. Örneğin güney bölgelerde 10.00-16.00 saatleri arası aşırı sıcak olurken Karadeniz bölgesinde 11.00-14.00 saatleri arası olabilir. Bu saatlerde denize girmek ve güneşlenmek son derece tehlikelidir.
⇒ Açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş pamuklu kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmelidir. Bu giysiler hem vücudun daha rahat hava almasını sağlar hem de teri emer.
⇒ Yaz mevsiminde susamayı beklemeden düzenli olarak sürekli su tüketmeye özen gösterilmelidir. Yetişkin bir insanın günde 2,5 – 3 litre yani 10-15 su bardağı su içmesi gerekir. Suyun yanında, terle beraber kaybettiğimiz mineralleri de almanız faydalı olabilir. Bunun için ayran veya maden sodası tüketilebilir.
⇒ Güneşin zararlı ışınlarından koruyan güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Güneş gözlüğü seçimi yaparken göze zarar vermeyecek kalitede gözlükler tercih edilmeli, görme bozukluğu olanların mutlaka doktor kontrolünde gözlük alması gereklidir.
⇒ Dışarıda çalışması gerekenler güneş altında korunmasız kalmamalı, aşırı hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu gıdalar (ayran gibi) tüketmeye dikkat etmelidirler.
⇒ Açık havada spor yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmeli, spor yaptığınız her saat için en az 2-4 bardak sıvı alınmalıdır.
⇒ Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda kesinlikle bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok kısa süre sonra yükselmektedir.
⇒ Kapalı alanlar iyi havalandırılmalıdır.
⇒ Pencerelerden doğrudan gelen güneş ışığını engellemek için perde veya güneşlik kullanılmalıdır.
⇒ Vücut ısısının yükselmemesi için sıklıkla duş alınmalı; mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir.
⇒ Aşırı yağlı, sindirimi zor yiyeceklerden kaçının. Vücudumuz ağır yemekleri sindirmek için uğraşırken ısı mekanizmasını ayarlamakta zorlanır. Ağır ve yağlı yiyecekler yerine sık sık ve az az meyve ve sebze yemek daha rahat sindirim yapmanıza neden olacaktır.
⇒ Vücut direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmelidir.
⇒ Açıkta satılan yiyecekler ve et, yumurta, süt, balık gibi çabuk bozulan besinleri tüketirken çok dikkatli olunmalıdır. Soğuk ortamda muhafaza edilmeyen bu tür besinlerin bozulmuş olma ihtimali yüksektir.
⇒ Alkol ve kafein içeren içecekler tüketmeniz, vücudunuzun ısısını ayarlayan mekanizmayı olumsuz etkiler. Bu nedenle öğle saatlerinde bu tür içecekler tüketmemeli, isteniyorsa akşam saatlerinde tüketilmelidir.